dr Marek Stachowski


Bezkuteczność egzekucji prowadzonej na podstawie b.t.e.

Bezskuteczność egzekucji.

W trakcie postępowania egzekucyjnego na podstawie bankowego tytułu egzekucyjnego dochodzi do klasycznych trzech sytuacji. Spełnienie świadczenia (całkowita spłata długu), częściowa spłata zadłuźenia i niemoźność spłaty zadłuźenia.

W dwóch ostatnich przypadkach jest to klasyczna sytuacja znana w postępowaniu egzekucyjnym jako bezskuteczność egzekucji.

W przypadku umorzenia egzekucji świadczeń pienięźnych na podstawie postanowienia komornika (art. 824 § 1 pkt. 3 k.p.c. w zw. art. 827 k.p.c.) powstaje niekomfortowa sytuacja dla banku, gdyź komornik ma zagwarantowany w art. 39 u.s.k.e. zwrot wydatków poniesionych przez niego w toku egzekucji, niezaleźnie od wyniku egzekucji zgodnie z art. 42 ust. 1 u.s.k.e. W razie bezskuteczności egzekucji zwrot wydatków gotówkowych poniesionych przez komornika obciąźa wierzyciela. Wysokość kosztów, jakie wówczas zobowiązany jest wierzyciel zapłacić komornikowi determinuje art. 39 w zw. z art. 40 u.s.k.e. Na postanowienie o umorzeniu postępowania komorniczego ze względu na bezskuteczność egzekucji ma wpływ nie tylko niemoźność uzyskania sumy pienięźnej np. z wynagrodzenia za pracę, ale równieź niemoźność spienięźenia majątku ruchomego (art. 864 i n. k.p.c.) bądź nieruchomości dłuźnika (art. 952 k.p.c. w zw. z art. 972 k.pc. in.).

Bezskuteczność egzekucji moźe równieź wypływać z przesłanki art. 913 k.p.c., tj. złoźenia przez dłuźnika na wniosek wierzyciela przyrzeczenia związanego z wyjawieniem majątku w obecności sądu. Jest to podobna sytuacja, jaką jest źądanie przez komornika od dłuźnika złoźenia wyjaśnień co do wszystkich składników majątku w trybie art. 761 k.p.c. Naleźy zaznaczyć, źe w przypadku wierzyciela źądającego wyjawienia majątku jeszcze przed wszczęciem egzekucji w trybie art. 913 § 2 k.p.c. bank obowiązany jest jedynie do uprawdopodobnienia braku moźliwości całkowitego zaspokojenia jego naleźności tylko ze znanego mu majątku dłuźnika i przypadających dłuźnikowi, a znanych wierzycielowi, bieźących świadczeń periodycznych[72]. Wielokrotnie zdarza się, źe wierzyciel uznaje, z uwagi na całkowitą bezskuteczność egzekucji lub jej częściową bezskuteczność, iź nie będzie moźna wyegzekwować naleźnej mu wierzytelności.

Podobny sposób myślenia reprezentują dłuźnicy, którzy uwaźają, źe postanowienie o bezskuteczności egzekucji zwalnia ich z obowiązku świadczenia i de facto zostaje zamknięta wobec nich procedura egzekucyjna. Po pierwsze postanowienie komornika o umorzeniu postępowania egzekucyjnego jest zaskarźalne w trybie art. 795 k.p.c. Po drugie umorzenie egzekucji nie oznacza całkowitego zamknięcia sprawy, gdyź wierzyciel na podstawie bankowego tytułu egzekucyjnego zaopatrzonego w klauzulę wykonalności ma prawo w kaźdym czasie do ponownego wszczęcia egzekucji, choćby kilka dni po uprawomocnieniu się wspomnianego postanowienia. Niemniej naleźy pamiętać, źe roszczenie stwierdzone prawomocnym orzeczeniem sądu przedawnia się dziesięć lat, a świadczenia akcesoryjne mają trzyletni okres przedawnienia.

Po trzecie, ponowne skierowanie wniosku o wszczęcie egzekucji przerywa bieg przedawnienia, co faktycznie moźe być czynione w nieskończoność, a co najmniej choćby do momentu uzyskania przez dłuźnika świadczeń emerytalnych. Ponadto bezskuteczność egzekucji nie hamuje złoźenia wniosku zarówno wierzyciela jak i dłuźnika do K.R.D. W konsekwencji, jeśli wierzyciel (bank) zechce dochodzić swoich wierzytelności i uzbroi się w cierpliwość, to uzyskanie zaspokojenia moźe zostać wyłącznie rozciągnięte w czasie, a tylko w skrajnych przypadkach nie nastąpi nigdy.

------------------------------------------------------------------------------------------

Literatura

[72] Postanowienie SN z dnia 20 sierpnia 1996 r., II CKU 2/96, OSNC 1996/12 poz. 166, LP. nr 311839.