 |
||||
 |
 |
 |
||
 |
 |
 |
||
 |
 |
 |
||
 |
||||
|
EGZEKUCJA NA PODSTAWIE art. . 777 § 1 pkt. 5 k.p.c. Marek Stachowski
Egzekucja na podstawie art. art. . 777 § 1 pkt. 5 k.p.c. Elementy oświadczenia. Prawidłowe oświadczenie dłużnika o poddaniu się egzekucji w myśl art. 777 § 1 pkt. 5 k.p.c. powinno zawierać następujące elementy:
Zasadnicze różnice występujące pomiędzy art. 777 § 1 pkt. 4 k.p.c. a art. 777 § 1 pkt. 5 k.p.c. są następujące, iż w art. 777 § 1 pkt. 5 k.p.c.;
Ustawodawca wprowadził warunek, którego ziszczenie umożliwia wierzycielowi przeprowadzenie egzekucji na podstawie aktu notarialnego. Sposoby oznaczenia obowiązku zapłaty sumy pieniędzy. Wskazanie sumy pieniędzy bezpośrednio w akcie notarialnym zgodnie z art. 777 § 1 pkt. 5 k.p.c. może nastąpić na cztery sposoby:
W myśl art. 777 § 1 pkt. 5 k.p.c. brak określenia kwoty w akcie notarialnym spowoduje, że nie zostanie przeprowadzona egzekucja z aktu notarialnego. Kwota w akcie notarialnym stanowi górną granicę, do jakiej może być prowadzona egzekucja na podstawie aktu notarialnego. Oznacza to, że prowadzenie egzekucji na podstawie aktu notarialnego powyżej kwoty określonej w akcie umożliwia dłużnikowi zastosowanie art. 825 § 3 k.p.c. w celu umorzenia postępowania egzekucyjnego na podstawie faktu, iż prowadzenie egzekucji pozostaje w oczywistej sprzeczności z treścią tytułu wykonawczego, jakim jest akt notarialny. W oczywisty sposób nie można mówić o zawyżonej kwocie dochodzonej przez wierzyciela w postępowaniu egzekucyjnym w przypadku, gdy oznaczona górna granica kwoty, określona w akcie notarialnym, jest zwaloryzowana przez klauzulę waloryzacyjną. Wysokość sumy pieniężnej należnej wierzycielowi, a wyrażonej w walucie obcej sąd zgodnie z art. 783 § 3 k.p.c. nakaże komornikowi przeliczyć i wskazać dłużnikowi jako kwotę do zapłaty. W przypadku klauzuli waloryzacyjnej strony mogą dowolnie wybrać rodzaj zastosowanego zaostrzenia umownego[5]. Wybór rodzaju klauzuli powinno mieć odzwierciedlenie w czasie. Oznacza to, że strony przy wyborze rodzaju klauzuli wspólnie podejmują decyzję o terminie przeliczenia niepieniężnego miernika wartości na pieniądz. Wartość wynikająca z przeliczenia staje się Określenie miernika nie pieniężnego w klauzuli waloryzacyjnej ma znaczenie dla wierzyciela o tyle, że nie będzie musiał w trybie art. 228 § 1 w zw. z art. 13 § 2 k.p.c. udokumentować podstawy świadczenia. Wierzyciel, ustalając należną kwotę podlegającą wykonaniu, powoła się na fakty powszechnie znane, a sąd bez problemu może te fakty poznać. A. Jakubecki zwraca uwagę, że wskazanie sumy pieniężnej do wysokości oznaczonej w akcie wprost, jest wskazaniem sumy bliżej nie określonej, której w chwili podpisania oświadczenia o poddaniu się egzekucji nie da się ustalić[6]. M. Walasik wskazuje na przypadki odpowiedzialności odszkodowawczej dłużnika jako osoby odpowiedzialnej z art. 355 k.c. do szczególnej staranności wykonania zobowiązania. Twierdzi, że przy odpowiednim ukształtowaniu stosunków prawnych pomiędzy dłużnikiem a wierzycielem, któremu przysługiwałoby upoważnienie do prowadzenia egzekucji, można byłoby obowiązek zapłaty sumy pieniężnej traktować jako karę umowną, choć wysokość kary umownej jak również suma odszkodowawcza nie byłaby znana w chwili podpisania oświadczenia o poddaniu się egzekucji przez dłużnika[7]. Za przykład może posłużyć art. 878 § 1, który odnosi się do poręczyciela i poręczenia w postaci hipoteki kaucyjnej, której wartość w chwili podpisywania oświadczenia jest co prawda znana, jednak z upływem czasu wartość ta może się zmienić[8]. Innym przykładem może być z art. 306 k.c., na podstawie którego można dokonać zastawu w celu zabezpieczenia oznaczonej wierzytelności, czyli rzecz ruchomą obciążyć prawem. Podwyższenie zapłaty przez dłużnika wysokości kwoty określonej w akcie wprost jest możliwe na gruncie art. 777 § 1 pkt. 5 k.p.c. z tytułu odsetek zarówno kapitałowych jak i za opóźnienie. Warunki do przeprowadzenia egzekucji Istotnym elementem art. 777 § 1 pkt. 5 k.p.c. określenie warunków, jakie muszą być spełnione, by wierzyciel mógł przeprowadzić egzekucję w całości roszczenia wynikającego z aktu notarialnego lub w jego części. Oznacza to, że upoważnienie do przeprowadzenia egzekucji przez wierzyciela może powstać również do części oświadczenia o poddaniu się egzekucji. „ Zwrot warunki został użyty w art. 777 § 1 pkt. 5 k.p.c. w liczbie mnogiej, nie oznacza, aby nie było dopuszczalne uzależnienie wykonania aktu notarialnego od wystąpienia jednego warunku (zdarzenia )”[9]. Termin wystąpienia o nadanie klauzuli wykonalności. Warunkiem niezwykle istotnym dla wierzyciela jest oznaczenie (zastrzeżenie) terminu, do którego wierzyciel może wystąpić do sądu o nadanie klauzuli wykonalności. Po jego przekroczeniu wierzyciel traci uprawnienia do dochodzenia roszczeń z pominięciem postępowania rozpoznawczego[10]. W art. 777 § 1 pkt. 1 k.p.c. brak terminu spełnienia świadczenia pozbawia akt notarialny atrybutu wykonalności. Podobnie akt notarialny zostaje pozbawiony tego atrybutu, gdy wierzyciel przekroczy termin do wystąpienia o nadanie klauzuli wykonalności w trybie art. 777 § 1 pkt. 5 k.p.c. W nauce mamy do czynienia z dualizmem stanowisk w sprawie określenia natury terminu do wystąpienia o nadanie klauzuli wykonalności aktowi notarialnemu. Część prawników wyraża pogląd, że jest to termin materialnoprawny[11], a w innym ujęciu jest to termin procesowy[12]. Ten pogląd wyraził Sąd Najwyższy w swoim uzasadnieniu: ”Ustosunkowując się do tych wątpliwości trzeba na wstępie przypomnieć, że stosownie do zgodnego stanowiska doktryny i orzecznictwa co do tego, czy dany termin ma charakter terminu prawa materialnego czy terminu prawa procesowego, decyduje nie lokata przepisu, który go przewiduje, lecz skutek upływu terminu. Jeżeli skutek ten polega na wygaśnięciu prawa podmiotowego lub niemożności jego realizacji, termin ma charakter materialnoprawny, jeżeli natomiast zakreśla granice czasowe dla dokonania czynności natury procesowej, jest terminem prawa procesowego,… Z tego więc punktu widzenia konstruowanie analogii byłoby ewentualnie usprawiedliwione co do przewidzianego w art. 777 § 1 pkt. 5 k.p.c. terminu procesowego do wystąpienia przez wierzyciela o nadanie aktowi notarialnemu klauzuli wykonalności” [13]. Zgodnie z teorią terminów, po upływie terminu do wytoczenia powództwa istnieje możliwość zawiśnięcia sprawy na podstawie pozwu, jednakże w tym przypadku następuje brak ochrony sądowej wierzyciela. W konsekwencji zostaje wierzycielowi odebrane prawo do dochodzenia swoich roszczeń w sposób szczególny, rozumiany jako pominięcie postępowania rozpoznawczego[14]. Nie ma jednak wątpliwości, że termin wystąpienia wierzyciela o nadanie klauzuli wykonalności jest terminem prekluzyjnym, po upływie którego następuje wygaśnięcie uprawnień wierzyciela do dochodzenia roszczenia na podstawie aktu notarialnego[15]. Związku z tym dotrzymanie terminu przez wierzyciela to wystąpienie o nadanie klauzuli wykonalności aktowi notarialnemu przed jego upływem.
-------------------------------------------------------------------------------- [1] M. Muliński, Nadawanie klauzuli wykonalności aktom notarialnym ... s. 26; Z. Szczurek, op.cit. s. 207; A. Jakubecki , Poddanie się egzekucji ..., s. 77 |
||||